THƯƠNG CHIẾN MỸ -TRUNG ĐÃ ĐẾN BÊN TƯỜNG RÀO ?
Bàn cà phê sớm buổi sáng nay của nhóm chuyên gia thị trường BSA dĩ nhiên tập trung chuyện đang nóng dẫy. Bưu Điện Mỹ tạm ngưng nhận hàng theo kiện nhỏ đến Mỹ . Chuyện này đang làm rúng động thị trường hàng giá rẻ Trung Quốc tại Mỹ. Thương chiến Mỹ Trung, đặc biệt là với nhóm hàng dưới 800 USD được miễn thuế thì Trung Quốc khó lòng có lí do đáp trả trực tiếp vụ này. Câu chuyện Temu Shein sắp tới sẽ còn chuyển biến khó ngờ. Chắc chắn một điều là thị trường hàng giá rẻ Mỹ sẽ không còn được như xưa.
Nhưng rồi lập tức có tin: Bưu điện ở Mỹ đã quay ngược chính sách, lại cho nhập hàng dưới 800 USD từ TQ sau khi cấm có 12g .
Sau cuộc thảo luận sôi nổi, bạn Phạm Trong Chinh, trưởng nhóm chuyên gia đã ghi chép lại:
Với anh em “trong ngành” chúng tôi trong cuộc họp mặt đầu năm này, Thương chiến Mỹ-Trung không còn xa xôi mà đáng lo vì sắp đụng đến bát cơm manh áo rồi. Không drama chút nào nhé, thử ghi chép lại đây xem nó vào tận nhà mình ra sao:
1. Lo lắm chuyện TĂNG GIÁ USD:
Những bạn nào đang làm việc cho các công ty FDI thì đương nhiên sống với tỷ giá USD vs VND mỗi ngày. Doanh số của công ty tại Việt Nam cuối cùng cùng quy đổi về USD khi làm việc với công ty mẹ. Những năm trước khi USD tăng trong biên độ cho phép, thị trường “hoà bình và ổn ổn” thì tỷ giá này được các DN duy trì cố định hoặc điều chỉnh tương đối phù hợp. Thế nhưng trong bối cảnh thương chiến khốc liệt kiểu này, với thực tế là giá USD (có thể là cả Euro) gần như sẽ biến động lớn theo chiều hướng tăng thì các doanh nghiệp FDI phải điều chỉnh tỷ giá nội bộ gần như là việc phải làm. Hoặc nếu không thì tại thị trường Việt Nam phải tăng trưởng mạnh hơn để…bù.
Ví dụ dễ hiểu: hiện nay với nhiều doah nghiệp FDI hằng năm tăng bình quân 4 – 5% là ngon, 7 – 8% là xịn xò, thì việc USD trong thương chiến tăng vài % có thể xoá đi nỗ lực cày ngày cày đêm của toàn bộ doanh nghiệp chứ chẳng chơi. Thị trường hiện giờ, ai cũng biết cày 1% đã khó, nói chi đến vài %…on top. Chưa kể là những action chẳng đặng đừng phải làm như tăng giá sản phẩm, cắt giảm chi phí “chua lè” kèm theo.
Dân bán hàng thực chiến lo những chuyện thực tế là như thế. Không xa chút nào
2. Hàng giá rẻ Trung Quốc TSẼ IẾN CÔNG MẠNH HƠN Ở CHÂU Á.
Trong các hành động của anh Trump thì ta thấy có một miếng mồi mà ảnh chưa đụng đến là: hàng tỷ gói hàng giá trị nhỏ (dưới 800 USD) được miễn thuế và miễn kiểm tra từ Trung Quốc vào Mỹ. Trong đó phần nhiều thuộc 2 nhà bán lẻ đang làm mưa làm gió là Temu, Shein. Và ai cũng biết tổng giá trị hàng hoá giá trị nhỏ của kênh thương mại điện tử chính là “thủ phạm quan trọng” khiến cho cán cân thương mại Mỹ Trung thêm chênh lệch, làm cho các nhà bán lẻ Mỹ lao đao. Cho nên khi bảo vệ cái gọi là “nước Mỹ trên hết” thì đây rõ ràng phải là…mục tiêu chính. Có lẽ ông Trump đang để dành cái này cho một màn “oánh knock out, tưng bừng khói lửa”, nhất là khi thời ông Biden ai cũng thấy ổng quá hiền với cái này, mặc cho anh Bình quậy tưng bừng trên sân nhà mình.
Cụ thể hơn một chút, thị trường Mỹ chiếm 28% doanh số Shein, 40% doanh số Temu, quá lớn, quá khủng khiếp. Hiển nhiên hai ông này đang run lẩy bẩy, chỉ cần một action của chính phủ Mỹ sẽ khiến họ rơi vào cảnh lao đao, mất doanh số ngay lập tức. Thậm chí nhiều chuyên gia kinh tế Mỹ, những hành động sắp tới đây của chính quyền Trump sẽ thay đổi thị trường hàng hoá giá rẻ Mỹ sâu sắc trong bối cảnh 4 năm qua dưới thời Biden thị trường này đã được cơ hội phát triển tự do.
Vậy để đối phó với nguy cơ đã thấy rõ ràng như vậy, Temu và Shein chắc chắn phải có giải pháp đẩy mạnh kinh doanh tại thị trường khác để đảm bảo ít nhất là duy trì doanh số hoặc có tăng trưởng. Mặc dầu hai ông lớn này trong 2024 đã nói nhiều hơn đến câu chuyện lợi nhuận, nhưng ưu tiên số 1 của họ vẫn là đảm bảo tăng trưởng sản lượng để chứng minh cho nhà đầu tư thấy mô hình kinh doanh của họ vẫn đang mở rộng và hấp dẫn thu hút người tiêu dùng mới trên toàn cầu.
Đâu là khu vực trọng tâm nếu thị trường Mỹ bị biến động? Chắc chắn là châu Á, trong đó có Đông Nam Á. Cho nên nhiều dự đoán cho rằng Temu, Shein sẽ đẩy mạnh đầu tư cho thị trường châu Á trong 2025, làm cho thị trường TMĐT giá rẻ tại đây sẽ có nhiều diễn biến mới “hấp dẫn” hơn nữa. Đại diện Temu trong quý 4 cũng từng tuyên bố ưu tiên 2025 của họ chính là “thị trường quê nhà” châu Á. Họ cũng thừa hiểu mô hình kinh doanh của họ sẽ bị thử thách ra sao khi Mỹ có tổng thổng mới.
Một đại diện của một nhà bán lẻ TMĐT cũng đánh giá: nguồn cung hàng gia dụng giá rẻ hiện nay ở Trung Quốc cũng còn rất dồi dào, dư thừa, họ vẫn đang sống ổn với thị trường Mỹ nhưng tâm lý lo lắng là rất rõ, nếu thị trường Mỹ ách tắc thì bằng nhiều cách họ sẽ phải tìm các thị trường khác, Việt Nam chắc chắn là một trong những nơi được…ưu tiên. Nên sẽ không ngạc nhiên khi thấy bằng nhiều đường khác nhau, hàng giá rẻ Trung Quốc sẽ mạnh mẽ hơn xâm nhập vào nước ta.
3. Tình hình canh tranh trong nước sẽ chua hơn.
Điều này là hiển nhiên, doanh nghiệp trong nước phải tìm mọi cách giữ vững thị phần trong tình hình sức mua chưa cải thiện bao nhiều, còn doanh nghiệp FDI thì chuẩn bị phải tăng trưởng nhiều hơn để dự phòng tình hình USD, Euro tăng, hàng giá rẻ Trung Quốc chỉ có nhiều hơn chứ không giảm, hay doanh nghiệp trong nước có xuất khẩu thị trường Mỹ nếu bị khó cũng phải bù bằng thị trường nội địa…bao nhiêu đó cũng đủ để dự báo mức độ khốc liệt trong 2025 của thị trường trong nước.
Chuyện khó tránh, doanh nghiệp nhỏ hay lớn cũng phải tìm cách thích nghi thôi, chuyện đã thiệt rõ rồi chứ không phải drama.
Dẫn chứng chuyện thiệt khi một chuyên gia trong hội nói: doanh nghiệp chị có 30% doanh số là xuất khẩu thẳng sang thị trường Mỹ, do áp lực cạnh tranh thì thực tế phần doanh số xuất sang Mỹ nghe có lẻ oai vậy thôi chứ là phần có lợi nhuận thấp nhất. Việt Nam mình thì lại thuộc nhóm các nước xuất siêu lớn vào Mỹ cho nên chắc không trước thì sau ông Trump sẽ để ý đến thôi. Chỉ cần áp thuế 10% thì tiêu. Giảm giá thì lỗ, không giảm thì mất thị phần. 30% mà xuống 20% thì không thị trường nào bù nổi. Cty cnào chắc cũng phải chuẩn bị các kịch bản để ứng phó.
Vũ Kim Hạnh.
